Kruszywa rosną w siłę, z każdym rokiem stając się coraz popularniejszym wyborem w aranżacji ogrodu, podjazdu i alejek. Sięgają po nie inwestorzy pragnący stworzyć elementy infrastruktury nie tylko wytrzymałe i stabilne, ale również estetycznie wykończone. W tym artykule przybliżamy najważniejsze informacje dotyczące klasyfikacji kruszyw, skupiając się na ich podziale i pochodzeniu. Podpowiadamy – czym różnią się kruszywa naturalne od syntetycznych, w jakim stopniu kruszywa mogą być rozdrobnione oraz do jakich zastosowań są wykorzystywane.

Kruszywa naturalne – żwirowo-piaskowe i łamane

Do kategorii kruszyw naturalnych zaliczamy te, które powstały w oparciu o naturalnie występują na naszym globie minerały. Powstają w wyniku długotrwałych procesów erodowania skał, wietrzenia i podmywania. Mogą zostać też wytworzone celowo, w wyniku kruszenia i rozdrabniania skał litych. Kruszywa naturalne dzielimy na dwie główne podkategorie – żwirowo-piaskowe oraz łamane.

Kruszywa żwirowo-piaskowe są często stosowane w branży budowlanej do produkcji betonu, wytwarzania mieszanek i zapraw, a także tynkowania. Frakcja żwirów jest zróżnicowana i może wynieść od 2 do 63 mm. Frakcja piasków to natomiast kruszywa jeszcze drobniejsze, poniżej 2 mm. Są one dostępne w wielu wariantach kolorystycznych, kształtach i innych właściwościach.

Kruszywa łamane powstają natomiast na skutek celowego kruszenia skał i odznaczają się większym stopniem granulacji. Powstają na bazie rozmaitych skał: magmowych, metamorficznych, osadowych. Są popularne w budownictwie drogowym, kolejowym, ogrodowym oraz prywatnym. Za ich pomocą możemy wykańczań nasypy, podjazdy, tworzyć alejki i ścieżki spacerowe. Są często stosowane w wykańczaniu budynków mieszkalnych. W podkategorii tej wyróżniamy: grys, kliniec i tłuczeń, różniące się frakcją, a tym samym specjalistycznym zastosowaniem.

Kruszywa sztuczne – mineralne i z recyklingu

Drugą kategorię tworzą kruszywa sztuczne, o odmiennym pochodzeniu oraz sposobie obróbki. Zaliczamy do niej dwa typy kruszyw syntetycznych: pochodzenia mineralnego oraz pochodzące z recyklingu. Najczęściej mieszczą się w dwóch frakcjach: kruszyw drobnych (na poziomie 4 mm lub mniejsze) oraz kruszyw grubych (od 4 do 63 mm).

Kruszywa pochodzenia mineralnego powstają na skutek intensywnej obróbki termicznej lub innych zamierzonych modyfikacji, w wyniku których powstaje keramzyt, pumeks hutniczy, żużel granulowany, łupkoporyt, glinoporyt, węglanoporyt.

Kruszywa pochodzące z recyklingu powstają z materiałów budowlanych odzyskanych, na przykład z wyburzanych konstrukcji. Ich jakość jest niższa, jednak w niektórych sytuacjach okazują się wyborem wartym rozważenia. Znajdują zastosowanie m.in. w budowie dróg, poboczy, parkingów. Ich wykorzystanie staje się coraz bardziej popularne zarówno z uwagi na niskie koszta pozyskania, jak również ze względów ekologicznych.