Rodzaje i zastosowanie kruszyw naturalnych

Kruszywa naturalne to podstawowy surowiec wykorzystywany przede wszystkim w branży budowlanej, w budownictwie kubaturowym i liniowym. Kruszywa naturalne wykorzystuje się również do produkcji różnego rodzaju betonów i zapraw, a więc materiałów również wykorzystywanych w szeroko rozumianej branży budowlanej. Jakie są rodzaje kruszyw naturalnych? Gdzie się je wykorzystuje?

Mianem kruszyw nazywamy materiały ziarniste, które ze względu na pochodzenie możemy klasyfikować jako:

• kruszywa naturalne,
• kruszywa sztuczne,
• kruszywa z recyclingu.

Kruszywa naturalne

Kruszywa naturalne to grupa obejmująca wszystkie kruszywa mineralne, a więc surowce pochodzące ze złóż naturalnych. Zalicza się do niej zarówno kruszywa żwirowe (piasek, żwir, otoczaki, pospółka), jak i kruszywa łamane. Kruszywa łamane – m.in. kliniec, tłuczeń, grys, mieszanki sortowane, kamień łamany, niesorty, miał – powstają w wyniku obróbki skał litych, taki jak bazalt, granit, piaskowiec czy wapień.

Kruszywa naturalne dzieli się również ze względu na uziarnienie. W ramach tej klasyfikacji wyróżniamy:

• kruszywo drobne,
• kruszywo grube,
• kruszywo bardzo grube,
• wypełniacze,
• mieszanki,
• kruszywo o uziarnieniu ciągłym,
• pyły.

Dodatkowym parametrem stanowiącym podstawę dla klasyfikacji kruszyw naturalnych jest parametr gęstości objętościowej. Gęstość objętościowa to parametr fizyczny opisujący masę jednostki objętości materiału wraz z zawartymi w niej porami. Ze względu na gęstość objętościową wyróżniamy kruszywa:

• ciężkie,
• zwykłe,
• lekkie.

Zastosowania kruszyw naturalnych

Ze względu na swoje właściwości kruszywa naturalne znajdują szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu i branży budowlanej. Wykorzystuje się je przede wszystkim do produkcji betonów i wyrobów betonowych, a także zapraw, chemii budowlanej, warstw nośnych i ścieralnych różnych nawierzchni oraz mieszanek mineralno-asfaltowych. Kruszywa naturalne są również powszechnie wykorzystywane do poprawy właściwości gruntu pod budownictwo kubaturowe i liniowe. Używa się ich do budowy warstw mrozoohronnych i filtracyjnych, utwardzania gruntu pod np. kostkę brukową, budowania nasypów, wykopów i murów oporowych.

Szacunki dotyczące praktycznego zastosowania kruszyw naturalnych wskazują, że większość z nich jest wykorzystywana przede wszystkim w budownictwie drogowym. Na drugim miejscu plasuje się budownictwo kolejowe, a na trzecim mieszkaniowe i przemysłowe. Co ważne, w budownictwie w ogóle wykorzystuje się przede wszystkim kruszywa łamane.